TÜRK TEHCİRİ-VII – Kocatepe Gazetesi

20 Şubat 2012 Pazartesi 14:35:08
  1877/78 Osmanlı-Rus Savaşı
(93 Osmanlı-Rus Harbi)
Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de karşılaştığı en büyük yenilgi 1877/78 yıllarında meydana gelen Osmanlı-Rus Harbidir. Rumi 1293’te olması sebebiyle tarihlerimizde 93 Harbi olarak geçen bu savaşta büyük çapta Müslüman kıyımı olmuştur . İşgal altına giren bölgelerin Türk ve Müslüman halkı muhacir konumuna düşerken bu savaşta Ruslar Türklüğe karşı bir nevi ırk imhası savaşı açmışlardır .
1877/78 Osmanlı-Rus Savaşları sırasında Ruslar, Türkleri önce Rusya’ya tehcir etmek istemişler ama daha sonra bundan vazgeçerek toplu yok etme planını uygulama yolunu seçmişlerdir . 14. 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa’da süren Türk hayranlığı 19. yüzyılda tam bir “Türk Düşmanlığı”na dönüşmüş, Türkleri Rumeli’den geri döndürmek için silaha davranmaktan kaçınılmamıştır. Türkler ya çekilip gidecekler ya da en kanlı biçimde kılıçtan geçirilecekti. Bunun için Bulgar çeteleri kurulmuş, Don Kazakları teşkilatlandırılmıştı .
Rusların sivil halkı kıyımdan geçirmeye girişmelerinin ardında yatan başlıca gaye Türk köylüleri arasında dehşet salarak yurtlarından kaçmalarını sağlamaktı. Bu planı uygulamak için en uygun güç Don Kazaklarıydı. Kazaklar yüzyıllardan beri özellikle sivil halka karşı uyguladıkları kirli savaşlar yapmanın ustasıydılar. Onların yaklaştığı söylentisinin çıkması bile Türk muhacirlerinin yola çıkması için yetiyordu. Bu göçle hem Ruslar arkalarında çete savaşı yapacak Türklerden kurtuluyor hem de bölgeden Türklerin temizlenmesiyle çoğunluğu Bulgarlardan oluşan Bulgaristan doğuyordu .
93 Harbinde Balkan Türklerinin en büyük talihsizliklerinden biriside savaşların kışın olmasıdır. Ruslar; Tuna Nehri’ni atlayıp Edirne ve İstanbul’a doğru ilerleyip Yeşilköy önlerine kadar gelmişlerdir. Tabi ki Rus ordusuyla birlikte Bulgar çeteleri ve Don Kazakları Balkanlara yayılmıştı. İşte hem Rus ordusu, hem de Bulgar çeteleri ve Don Kazakları’ndan kaçan Türkler yollara düşmüştü. Bu esnada Balkanlarda kış hüküm sürüyordu. Bulgar çeteleri veya Don Kazaklarından kurtulan Muhacirleri, bu defa Balkanların soğuk iklimi mahvetmiş, yollarda binlerce muhacir ya donarak veya uzun yolculuk esnasında açlıktan kayıplara uğramışlardır.
93 Harbi boyunca Balkanlarda kar demeden, kış demeden sivil halkın çığ gibi göçü devam etmişti. Ruslar, Bulgarlar, Don Kazakları her fırsatta Türkleri katlediyordu. Balkanlarda yer yerinden oynamışçasına bir uğuldamayla 468 yıllık yurdundan kopuyor çiftini-çubuğunu bozan Türkler bulabildikleri her vasıta ile kaçmaya çalışıyorlardı . Balkanlardan akan bu kitle göçü acı bir gerçeği gözler önüne sermişti; Balkanlara yerleştirilen dört asır öncesinin Anadolu insanının savunması ihmal edilmişti .
1877/78 Osmanlı-Rus Savaşları’nda Türk insanının karşılaştığı soykırıma örnek olması için Plevne’de yaşananlara da değinmek gerekir. Plevne’de yaşananların pek çok örneği diğer Rumeli şehirlerinde fazlasıyla yaşandı. Plevne’de teslim olan 43.340 Türk askeri soğuk altında bekletilirken şehirde kalan Türklere dokunulmayacağına söz verilmesine rağmen boğazları kesilerek, gözleri oyularak Bulgarlar tarafından hunharca öldürüldü. Bu durumu Ruslarla birlikte şehre giren bir batılı gazeteci olan Frank MİLLET; “En geniş hayal gücü olan kimse bile buradaki korkunç elem ve acının binde birini aklına getiremez. Plevne’nin her köşesinde yüzyıllar önceki veba felaketleriyle bile kıyaslanmayacak kadar ürperten facia yaşandı,” demektedir .
Esir Türk askerleri şiddetini artıran kış ortasında 7 gün açık havada bekletildikten sonra Rusya içlerine doğru yaya olarak sevk edildi. Vücutları yarı açık, ayakları çıplak olarak kar üstünde yürümek zorunda bırakılan askerler hakkında Tuna Nehri Akmam Diyor adlı kitabında Rubert FURNEAUX, Rus barbarlığıni şöyle ifade eder; “Ruslar kara kış ortasında ellerine düşen bu aç ve perişan insan kitleleri için hiçbir şey yapmadılar. Plevne’yi kahramanca savunan bu cengaver ordu en hunharca muameleye maruz kaldı.”
Gerek Rubert FURNEAUX’sun Tuna Nehri Akmam Diyor adlı eserinde ve yine 93 Harbinde Osmanlı ordusunda gönüllü doktorluk yapan Charles RYAN’ın Plevne’de Bir Avustralyalı adlı eserinde muhacirlerin uğradığı zulümlerle ilgili yürek burkan satırlar vardır. Bu yabancı yazarların yanında Mehmet Arif Bey’in 93 Harbinde doğu cephesini anlatan Başımıza Gelenler adlı eseri ile Zağra Müftüsü Hüseyin Raci Bey’in Tarihçe-i Vak’a-i Zağra kitabı ibretlerle doludur.
93 Harbi sırasında Muhacirlerin uğradığı soykırımla ilgili yerli ve yabancı kaynaklarda çok sayıda bilgi vardır. Balkanlarda savaş muhabiri olarak Şummu’da bulunan Manchester Guardian, Kölniche Zeitung, Journal des Debats, Morning Post, Pester Lloyd, Wiener Tageblatt ve Daily Telegraph temsilcileri 20 Temmuzda bir bildiri yayınlayarak; “Razgart ve Şumnu’da savaştan ve kıyımdan kaçmaya çalışan çocuk, yaşlı ve kadınların Ruslar tarafından kamilen kılıçtan geçirildiğini” beyan etmişlerdir. Yine bir Alman demiryolu memurunun; Tatarpazarcık yakınlarındaki tepeler-de soğuktan donarak ölen 400 kişilik bir muhacir grubundan sadece küçük bir kız çocuğunu cesetler arasında bularak kurtarması vahşeti gözler önüne sermesi bakımından ilginçtir.
1877/78 Osmanlı-Rus Savaşı öncesi Batı Trakya, Makedonya, Arnavutluk, Bosna-Hersek ve bugünkü Bulgaristan’ı kapsayan Tuna ve Edirne vilayetleri, Doğu Rumeli Osmanlı egemenliği altındaydı. 93 Harbi öncesi Doğu Rumeli, Tuna ve Edirne Vilayetlernde toplam 1.500.000 civarında Türk bulunduğu tahmin edilmektedir . İşlenebilen toprağın % 70’i Türklerin elindeydi .
93 Harbi sırasında Osmanlı kayıtlarına göre 1.253.000 civarında Türk muhacir durumuna düşmüştür. Bu muhacirlerin 515.000 kadarının Anadolu’ya geçirilip iskan edilmiştir. Fakat en korkuncu da bu savaşta 261.000 civarında sivil Türk halkının katledildiği hesap edilmektedir. İşte bu yüzden 93 Harbi halk arasında “Koca Bozgun” olarak nitelendirilir .