Geri Çekilmek Mahvolmak, Denize Dökülmektir

Geçen hafta, Çanakkale Deniz Zaferi’nin 109.yılını kutladık milletçe… Türk’ün kaderini ve tarihin akışını değiştiren bu muazzam zaferin önü ve arkasındaki derinlikleri ve gizemleri bildiğimizi söylemek mümkün değildir.

Birinci Dünya Savaşı patladığında (28 Temmuz 1914) ve bundan yaklaşık üç ay sonra Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı’na girdiğinde (30 Ekim 1914) Yarbay Mustafa Kemal Bey, Sofya’da ateşemiliterdir. Başkumandan vekili ve Erkan-ı Harbiye Reisi (Genel Kurmay Başkanı) Enver Paşa ileride kendisine rakip olarak gördüğü Mustafa Kemal’i İstanbul’dan uzak tutmak istemiştir… Mustafa Kemal’in yaratışına uygun değildir bu ateşelik görevi; orada biraz da sürgün gibidir, yalnızdır, kırgındır. Unutulmuş gibidir oralarda…

Ülkenin savaşa girmesiyle M. Kemal de 1914 Kasım ayında “Harbiye Nezaretine başvurarak aktif bir göreve atanmak ister; fakat bu istek kabul görmez. Israrlı ve kararlıdır M,Kemal Bey… Sonunda 19. Tümen Komutanlığına atanır. Kısa zamanda toplanıp Sofya’dan İstanbul’la gelen M. Kemal göreve başlamak için “Nezaret”e gider; işin garibi bu 19.Tümenin nerede olduğunu bilen yoktur… Sorar soruşturur, General Liman vonSanders’in Kurmay Başkanı Kazım Bey’in yardımıyla Esat Paşa komutasındaki 3. Kolordu’ya bağlı kurulacak 19. Tümeni bulur…

Bu süreçte Yarbay Mustafa Kemal’in General Liman vonSanders’le görüşmesi çok ilginçtir ve onu gelecekte nasıl bir komutan olacağının şifrelerini içerir.

Limon vonSanders Sorar:”Hâlâ Bulgarlar harbe girmeyecekler mi? M. Kemal’in cevabı olumlu değildir. Paşa Kızar:

-Bulgarlar hâlâ Alman ordusunun başarısına güvenmiyorlar mı?

-Hayır ekselan…

-Niçin?

-Bulgarları görüşlerinde haklı buluyorum…

Bu cevap üzerine Liman vonSanders derhal ayağa kalkar. M. Kemal de terk eder odayı… Dünya savaşı başlayalı nerdeyse altı ay olmuştur ve Almanlar batıda Fransızlara Doğuda da çar ordularına karşı zaferler kanamışlardır; M. Kemal Bey ise savaşı sonunu görmüştür daha o günlerde…

1915 Şubat ayı içinde 19 Tümeni kurmuş ve Eceabat bölge Komutanı olmuştur Yarbay M, Kemal… 18 Mart deniz Zaferi’nden sonra başlayan kara savaşları sırasında da verdiği kararlarla, askeri dehasıyla düşmanın karaya çıkmasına meydan vermeyen M. Kemal’in karakterini, askeri taktik ve strateji bilgisini gösteren bir öykü de şudur:

Mehmet Akif’in, “Şu boğaz harbi nedir var mı ki dünyada eşi/En kesif orduların yükleniyor dördü beşi/Eski dünya yeni dünya bütün akvam-ı beşer/Kaynıyor kum gibi mahşer mi hakikat mahşer” diye anlattığı Çanakkale Savaşı’nın en kanlı günlerinde durumun zorluğunu gören Liman Danders Paşa, M. Kemal’in yerine daha yüksek rütbeli bir Alman subayı, Albay Kannengiesser’i tayin eder, fakat M. Kemal bu kritik devrede komutayı devretmez Alman subayına… O da geri dönüp şikayet eder Liman Paşa’ya M. Kemal’i… Durum Esat Paşa’ya intikal eder. Esat Paşa, Alman subayını yanına alarak M. Kemal’in yanına gider ve “Kumandayı niçin devretmediniz?” der.

1. Kemal, “Ben kumandayı bir şartla devrederim, kumandayı alan Alman subayı ne yapacaktır?

Esat Paşa da döner ve sorar Alman’a… O da şu cevabı verir: “Ben durumu araştırdım… Burada geri çekilmekten başka çıkar bir yol yoktur.”

Bunun üzerine M. Kemal Bey şu sözleri söyler: “İşte ben bunu bildiğim için kumandayı bırakmıyorum. Ben, bu durumda hücum edeceğim. Arkamızda sadece birkaç km. mesafe vardır. Böyle bir durumda geri çekilmek mahvolmak, denize dökülmektir. Bu durumda hücumdan başka yapılacak bir şey yoktur.”

Bunun üzerine Esat Paşa , “Allah muvaffak etsin” der…

Nitekim o gece Yarbay M. Kemal Bey düşmana hücum etmiş ve düşman ağır kayıplara uğramış, başarı sağlanmıştır. Bu sonucu gören Alman Albayı Kannengiesser , “M. Kemal’in emrinde çalışmayı kendime bir şeref bilirim” deme erdemini göstermiştir.